زبان تاریخى قرآن؛ نمادین یا واقع نمون در گفت و گو با استاد آیت الله معرفت

author

  • محمد هادی معرفت
Abstract:

 دیدگاه‌هاى قرآن پژوهان در مورد نمادین یا واقع نمون بودن قصص و تواریخ قرآنى مورد نقد و بررسى قرار گرفته است. در این زمینه سه دیدگاه وجود دارد. دیدگاه نخست، بر آن است که داستانهاى قرآن واقعیت و حقیقت عینى دارد که قرآن به منظور تعلیم و تربیت مخاطبان از حوادث واقعى و قضایاى عینى بهره جسته است. نظریه دوم، این است که این داستانها جنبه سمبلیک و نمادین دارد و نوعى تخیّل و صحنه‌سازى است که قرآن کریم جهت هدف ارزشمند هدایت و تربیت و نمایاندن ارزشها و ضد ارزشها از آن سود جسته است. دیدگاه سوم که در سالهاى اخیر از سوى طرفداران »اندیشه نوین اسلامى« مطرح شده؛ از یک سو معتقد است رویدادهاى تاریخى قرآن مورد تأیید شواهد علمى و منابع اصیل تاریخى نیست و از سوى دیگر وحیانى بودن قرآن را باور دارد؛ بدین رو در پاسخ و دفاع از حقانیت قرآن، مى‌گوید: هر چند این گونه رویدادها - مانند داستان موسى و فرعون - واقعیّت تاریخى ندارد؛ اما از آنجا که در میان مخاطبان عصر نزول به عنوان ادبیات فولکلور رایج بوده و ملت عرب آن را باور داشته، قرآن نیز با هدف هدایت و تربیت مخاطبان و هم‌نوا با قوم، از آنها سود جسته و بدانها استناد کرده است؛ اما این هرگز به معناى پذیرش آن رویدادها نبوده و نیست. استاد آیت‌اللَّه محمدهادى معرفت در این گفت‌وگو پس از ارائه گزارشى گسترده از این دیدگاه، به همراه ذکر نمونه‌هاى متعدّد از آیات قرآن، آن را مردود شمرده و دفاع ناآگاهانه از قرآن مى‌شمارد. و سپس دیدگاه نخست را قابل اثبات مى‌داند. ایشان همچنین شواهد و مستندات قصص قرآنى را در فصل پنجم کتاب اخیر خود با نام »شبهات و ردود« به تفصیل ذکر کرده است. کتاب یادشده پیش از این در شماره 33 این فصلنامه معرفی شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

زبان تاریخی قرآن؛ نمادین یا واقع نمون در گفت و گو با استاد آیت الله معرفت

دیدگاه های قرآن پژوهان در مورد نمادین یا واقع نمون بودن قصص و تواریخ قرآنی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در این زمینه سه دیدگاه وجود دارد. دیدگاه نخست، بر آن است که داستانهای قرآن واقعیت و حقیقت عینی دارد که قرآن به منظور تعلیم و تربیت مخاطبان از حوادث واقعی و قضایای عینی بهره جسته است. نظریه دوم، این است که این داستانها جنبه سمبلیک و نمادین دارد و نوعی تخیّل و صحنه سازی است که قرآن کریم جهت ...

full text

گفت و گو با استاد معرفت

 در این گفت‌وگو پاسخهاى استاد معرفت به پرسشهاى چندى در باب فهم قرآن گزارش شده است. در آغاز این پرسش مطرح مى‌شود که آیا فهم قرآن ممکن است یا نه و در صورت امکان، معیار فهم صحیح و معتبر چیست؟ استاد معرفت پس از بیان هدفِ طرحِ نسبى بودن فهم قرآن از سوى کسانى و زمینه نداشتن آن در رابطه با متون دینى اسلام، به پرسش فوق پاسخ داده و معیار فهم را وضع معرفى مى‌کند. سپس به این پرسش که آیا قرآن زبان خاص دارد ی...

full text

گفت و گو با استاد معرفت

در این گفت وگو پاسخهای استاد معرفت به پرسشهای چندی در باب فهم قرآن گزارش شده است. در آغاز این پرسش مطرح می شود که آیا فهم قرآن ممکن است یا نه و در صورت امکان، معیار فهم صحیح و معتبر چیست؟ استاد معرفت پس از بیان هدفِ طرحِ نسبی بودن فهم قرآن از سوی کسانی و زمینه نداشتن آن در رابطه با متون دینی اسلام، به پرسش فوق پاسخ داده و معیار فهم را وضع معرفی می کند. سپس به این پرسش که آیا قرآن زبان خاص دارد یا...

full text

گفت ‏وگو با استاد آیت اللَّه محمد هادی معرفت

 گفت‌وگو با آیت اللَّه محمد هادى معرفت درباره شخصیت علامه، اهمیّت تفسیر المیزان، انگیزه تألیف این اثر و روش تفسیرى علامه است. آیت‌اللَّه معرفت معتقد است علامه طباطبایى همچون تفسیر المنار، به انگیزه تبیین نگرشهاى تربیتى و اجتماعى قرآن در سایه مکتب اهل بیت (ع) در کنار دیدگاه‌هاى دیگر قرآن، به سمت وسوى تفسیر جامع حرکت کرده است. نوآورى‌ها، در این تفسیر فراوان است. علامه برخلاف نظر آیت‌اللَّه خویى معتقد اس...

full text

گفت ‏وگو با استاد معرفت

 پرسش و پاسخهایى در حوزه‌هاى گوناگون قرآنى است.  استاد نخست به بحث در قلمرو دین پرداخته و معتقد است هر چیزى که در رابطه با سلامت و سعادت معنوى و روحى و اخلاقى انسان باشد، در برنامه‌ها و اهداف قرآن قرار دارد. ایشان، نیاز انسان به شرع و دین را، لایزال دانسته و معتقد است انسان در مورد امور جزئیه و تنظیمات داخلى، به دین نیاز ندارد. از سوى دیگر پیامبران نیامده‌اند تا حرف تازه‌هاى بزنند، بلکه آمده‌ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 35-36

pages  184- 199

publication date 2003-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023